Askıya Alma Sistemi

03 Ocak 2024
I- ASKIYA ALMA SİSTEMİ   

Askıya Alma Sistemi, Türkiye ve AB'de üretimi bulunmayan sanayi ürünleri için gümrük vergilerini askıya alma, AB ve Türkiye'de üretimi bulunan ancak yetersiz olan ürünler için ise tarife kontenjanı (kota) uygulanmaktadır. Bu uygulama ile sanayicimizin hammaddelere erişiminin kolaylaştırılması ve uluslararası piyasada rekabetçiliğinin artırılması hedeflenmektedir. Diğer taraftan, ülkemiz ile Avrupa Birliği arasındaki Avrupa Kömür Çelik Topluluğu Serbest Ticaret Anlaşması kapsamı demir çelik ve kömür ürünleri ile tarım ürünleri askıya alma sisteminin kapsamının dışındadır.
Yürürlüğe giren askıya alma/kota düzenlemeleri tüm AB üyeleri ve Türkiye için geçerlidir.
 
Bitmiş/nihai ürünler ve perakende satış amacı taşıyan ürünler askıya alma rejimine konu edilemez.
 
Askıya Alma Sistemi kapsamında gümrük vergisi muafiyeti tanınan ürünler İthalat Rejimi Kararı V Sayılı Liste'de yayımlanmaktadır. Askıya Alma Sistemi çerçevesinde yapılacak yeni başvurular yapılmadan önce 31 Aralık 2023 tarihli ve 32416 sayılı Resmi Gazete'de (3. Mükerrer) yayımlanan İthalat Rejimi Kararı V Sayılı Listesinin  incelenmesi gerekmektedir.

İthalat Tebliği (İthalat:2024/18) Askıya Alma Sistemine ilişkin hükümleri içermektedir. Söz konusu İthalat Tebliği'ne (İthalat: 2024/18) ulaşmak için tıklayınız.
 
Askıya Alma Sistemi Nasıl İşlemektedir?   
Bakanlığa yapılan başvurular, Avrupa Komisyonu (Komisyon) bünyesinde faaliyet gösteren Ekonomik Tarife Sorunları Grubuna (ETSG) iletilmektedir. Tüm AB üyesi ülkeler ve Türkiye’den toplanan talepler (askıya alma, temdit, itiraz) ülkemiz delegelerinin de katıldığı ve yukarıda takvimi verilen toplantılarda müzakere edilir. Bu müzakereler sonucunda, ilgili dönemin askıya alma rejimi güncellemeleri (uygulamaya giren ve çıkan ürünler) Komisyon'a iletilir. Komisyon tarafından nihai kararın verilmesini müteakip, Askıya Alma Sistemi güncellemeleri AB ve Türkiye’de eş zamanlı olarak yürürlüğe girer.

Hangi Ürünler için Askıya Alma / Kota Başvurusu Yapılabilir?    
  • Türkiye’de yerleşik üreticilerin üretimlerinde kullandığı,
  • Türkiye ve AB’de imalatı bulunmayan (imalatın bulunması ancak yetersiz olması durumunda kota başvurusu yapılabilir),
  • Askıya alındıktan sonra yıllık tahsil edilmeyecek gümrük vergisi miktarı 15.000 Avro karşılığı Türk Lirasından az olmayan
hammadde, yarı mamul ya da imalat bileşenleri için askıya alma / kota başvurusu yapılabilir.
 
Kimler Askıya Alma / Kota Başvurusu Yapabilir?       
  • Türkiye’de yerleşik,               
  • Başvurusu konusu ürünü üretiminde kullanan (kapasite raporu bulunan)
üretici firmalar askıya alma / kota başvurusu yapabilir. 
 

II- YENİ BAŞVURULARIN YAPILIŞI
 
       
Tüm belgeler elektronik ortamda askiyaalma@ticaret.gov.tr e-posta adresine ve ayrıca ıslak imzalı olarak fiziki posta yoluyla Genel Müdürlüğe iletilecektir. Aşağıda her bir başvuru türü için ibraz edilmesi gereken belgeler sıralanmaktadır. Hem Türkçe hem de İngilizce ek ve formlardaki bilgiler eksiksiz olarak doldurulmalıdır.  
 
Tebliğ hükümlerine göre yapılan ve Bakanlığa iletilen başvurular için ayrıca:
 
  • Başvuru/itiraz konusu ürüne dair teknik bilgiler (teknik resimler, block diyagramları, fotoğraf, katalog, kimyasal formül vs)
  • Talep konusu ürünün AB veya Türkiye’de yerleşik, mevcut veya potansiyel üreticilerinin isim ve adresleri ile talep konusu ürünün tedarikine ilişkin talep sahibi firmayla üretici firmalar arasındaki görüşme detayları
  • Geçerli kapasite raporu
belgeleri gereklidir.

Başvurular Ne Zaman Yapılır?
 
  
            
Askıya Alma Sistemine dair tüm süreçler aşağıdaki zaman çizelgesinde özetlenmiştir.
 

Toplantı takvimi

   Ocak Dönemi  Temmuz Dönemi
Birinci ETSG Toplantısı  20/04/2024-15/05/2024 tarihleri arasında  20/10/2024-15/11/2024 tarihleri arasında
İkinci ETSG Toplantısı  05/06/2024-15/06/2024 tarihleri arasında  05/12/2024-20/12/2024 tarihleri arasında
Üçüncü ETSG Toplantısı  05/07/2024-15/07/2024 tarihleri arasında  20/01/2025-30/01/2025 tarihleri arasında
Ek(İhtiyari) ETSG Toplantısı  01-15/09/2024 tarihleri arasında  15/02/2025 ile 28/02/2025 tarihleri arasında


Yeni Askıya alma/kota talepleri

   Ocak Dönemi  Temmuz Dönemi
Askıya Alma ve Kotaların Yürürlüğe Girişi  01 / 01 / 2025  01 / 07 / 2025
Taleplerin Genel Müdürlüğe İletileceği En Son Tarih *  15 / 02 / 2024  15 / 08 / 2024
III-  ASKIYA ALINAN/ALINMASI TEKLİF EDİLEN ÜRÜNLERE İTİRAZ EDİLMESİ

Askıya Alınan/alınması Teklif Edilen Ürünleri Üretiyorum, İtiraz Nasıl Edilir?
 

Yürürlükteki Askıya Alma Sistemi kapsamında gümrük vergisinden muaf olan bir ürünü veya askıya alınması talep edilen bir ürünü, Türkiye’de imal eden bir üretici, mevcut ya da yeni talep edilen askıya almaya itiraz edebilir.                     

Askıya Alma Sistemi kapsamındaki mevcut ürünler güncel V Sayılı Liste'de yer almaktadır.
 
Söz konusu liste, müzakere süreci boyunca güncellenmekte, bu güncellemeler eş zamanlı olarak Bakanlığımızca yayımlanan listeye yansıtılmaktadır.
Yeni askıya alma taleplerine ilişkin itirazlar, İthalat Genel Müdürlüğüne İkinci ETSG toplantısından 5 iş günü öncesinde yapılır.**
Yürürlükteki askıya alma sistemine tabi ürünlere yapılacak itirazlar ise, yine İthalat Genel Müdürlüğüne Birinci ETSG toplantısından 5 iş günü öncesinde yapılır.**
 
01/01/2025 Dönemi itiraz tarihleri
 
Yeni Askıya Alma Taleplerine İtiraz
01 / 06 / 2024
Yürürlükteki Askıya Alma Sistemine Tabi Ürünler 01 / 05 / 2024
 
01/07/2025 Dönemi itiraz tarihleri
 
Yeni Askıya Alma Taleplerine İtiraz
01 / 12 / 2024
Yürürlükteki Askıya Alma Sistemine Tabi Ürünler
15 / 10 / 2024
 

IV- TEMDİT BAŞVURULARIN YAPILIŞI
 
Mevcut Askıya Alma Uygulamasının Yenilenerek Uzatılması (Temdit) Nasıl Yapılır? 
Askıya Alma Sistemi kapsamına alınan bir ürüne 5 yıl süreyle gümrük vergisi muafiyeti tanınmaktadır. Bu sürenin bitiminde ilgili askıya alma yeniden gözden geçirilmekte ve söz konusu askıya almanın sona ermesi kararlaştırılabilmektedir. Dolayısıyla yürürlükteki Askıya Alma Sistemi kapsamında ithalatı yapılan bir ürün için, askıya alma süresi sona ermeden önce temdit başvurusu yapılması gerekmektedir.
 
Askıya Almaların Temdit Tarihi  01/01/2025
Askıya Almaya Tabi Ürünlerin Temdit Taleplerinin
Genel Müdürlüğe İletileceği Son Tarih
 01/03/2024
 
Temdit taleplerine ilişkin itirazlar, İthalat Genel Müdürlüğüne Birinci ETSG toplantısı öncesinde yapılır.**
01/01/2025 Dönemi Temdit Taleplerine İtiraz Tarihi: 01 / 05 / 2024
* Taleplerin değerlendirilmesi sonucunda başvurularda eksik bilgi ve belge olması durumunda anılan eksiklikler başvuru sahibi firmalarca giderilerek Ocak dönemi için en son 01/03/2024; Temmuz dönemi için 01/09/2024 tarihine kadar Genel Müdürlüğe iletilir.  

** Netleşmiş toplantı tarihlerine ilişkin bilgi askiyaalma@ticaret.gov.tr e-posta adresinden temin edilebilir.
 

Temdit Başvuru Belgeleri Nelerdir?

Ek-4 (Temdit Talebi Başvuru Dilekçesi ve ekleri) 
Ek-4A (Türkçe Temdit Talep Formu)
Ek-4B (İngilizce Temdit Talep Formu)