Türkiye’nin Karadeniz’de Doğalgaz Çıkarmasının İran Basınındaki Yansımaları

25 Ağustos 2020

23 Ağustos 2020
 
- “Türkiye’nin Karadeniz’deki büyük sürprizi.” (Dünya-ye İktisat / haber-rapor)
 
- “Erdoğan enerji alanındaki iyi haberini bildirdi. / Büyük keşif mi, doğalgaz oyunu mu?” (Etemad / haber- rapor)
 
- “Doğalgaz keşfi Türkiye’yi daha da güçlendirecektir.” (Hamşehri)
 
Hamşehri gazetesine mülakat veren Ahmet Yesevi Uluslararası Türk-Kazak Üniversitesi Rektör Vekili Prof. Dr. Cengiz Tomar, 3 bölgesel ve Avrupalı bölgenin Türkiye ile karşı karşıya gelmek için hemfikir olduklarını, keşfedilen yeni doğalgaz sahalarının şimdilik psikolojik etkisi olduğunu, Türkiye’nin daha fazla doğalgaz kaynaklarının keşfedilmesiyle birlikte uzun vadede bölgede ve dünyada daha fazla güçleneceğini, Türkiye aleyhinde Avrupa tarafından yapılan baskıların kökü bu ülkenin daha fazla bağımsız olma isteğine bağlı olduğunu, Rusya ile Türkiye arasındaki ilişkilerin enerji alanının ötesinde olduğunu ve batının Ortadoğu’daki politikalarının  İran ve Türkiye’yi aynı ölçüde tehdit ettiğini belirtmiştir.
 
- “Türkiye’nin doğalgaz keşfi.” (Dünya-ye İktisat / haber-makale)
 
Dünya-ye İktisat gazetesinin bugünkü sayısında Türkiye’nin Karadeniz’deki doğalgaz keşfiyle ilgili yayınlanan yazıda Financial Times ve Bloomberg gibi kaynaklarına da yaptığı atıflarla keşfedilen doğalgaz sahasından ne oranda doğalgaz çıkarılabileceğinin önemli olduğu, Türkiye’nin büyük enerji kaynaklarına ulaşarak İran, Irak ve Rusya’ya olan bağlılığını azaltmak peşinde olduğu, Ortadoğu’nun en büyük ekonomilerinden birisi olarak biraz enerji bağımsızlığını tecrübe etmek istediği ve en önemlisinin sözkonusu doğalgaz kaynaklarının ticari olarak kar sağlayabildiği durumda kayda değer olabileceği yer almaktadır.
 
24 Ağustos 2020
 
-“Türkiye’nin doğalgaz sahası keşfetmesi ve bu ülkeye doğalgaz ihracatındaki sorunlar” (Aftab-e Yazd-yorum)
 
Aftab-e Yazd gazetesinin bugünkü nüshasında “Türkiye’nin doğalgaz sahası keşfetmesi ve bu ülkeye doğalgaz ihracatındaki sorunlar” başlığı altında ve Petrol Bakanlığı yüksek düzeyli  Uzmanı Hüccet Muhtari Agbelagi’nin imzasıyla yayınlanan yorumda, teknik açısından Türkiye’nin Karadeniz’de keşfettiği doğalgaz sahasından en iyi durumda yaklaşık 220 milyar metreküp yani yaklaşık 5 yıllık doğalgaz tüketimini temin edebileceği, halbuki İran’ın Güney Pars doğalgaz sahasından günde 2.1 milyar metreküp çıkarabileceği, ayrıca Türkiye’nin keşfedilen doğalgazı 5 yılda çıkaramayacağı, bu nedenle doğalgaz ithalatını kesmesi ihtimalinin verilmediği, ekonomi açısından Türkiye’nin dünyanın en iyi ekonomisine sahip 6 ülkenin arasında yer almayı hedeflemesinden dolayı fazla enerji tüketmesi gerektiği, keşfedilen doğalgazın bu kadar büyük ihtiyaca kısa sürede temin edemeyeceği, ayrıca sözkonusu doğalgaz sahasında doğalgazın çıkarılması için büyük yatırımın yapılması gerektiği, bu girişimin Türkiye’nin ekonomisine olumsuz etkileyebileceği, siyasi ve güvenlik açısından İran’ın Türkiye’ye doğalgaz ihracatında intikal hatlarının güvenliği, terör olayları ve özellikle soğuk mevsimlerde anlaşmada belirlenen hacminde doğal gazın temin edilmesinde taahhütlerin yerine getirilmemesi gibi büyük sorunlarla kaşı karşıya olduğu, Türkiye topraklarında yapılan terör olaylarından dolayı Türkiye’nin geçmişteki yıllarda İran’dan temin edemediği doğalgazı içteki boru hatlarından temin etmesine neden olduğu, ayrıca İran’ın doğalgazı da yaptırım listesine girmesi durumunda Türkiye’nin İran’dan ithalatını azaltabileceği, Türkiye’nin stratejik olarak Karadeniz’de doğalgaz çıkarma peşinde olacağı ancak bunun ne kadar ekonomik yapılabileceği konusunda şüphelerin mevcut olmasından dolayı sözkonusu kesifin İran’ın Türkiye’ye doğalgaz ihracatını etkileyemeyeceği, ancak kısa vadede uzatılması için müzakerelerinin sonuçsuz kalan  ve 2026’a kadar geçerli olan iki ülke arasındaki doğalgaz anlaşmasının sona ermesiyle Türkiye’nin doğalgaz indirimi almak için daha güçlü çıkacağı kaydedilmektedir.
 
- “Karadeniz’de doğalgaz sahasının bulunması İran-Türkiye ilişkilerine nasıl bir etki yapacaktır.” (İran)
 
İran gazetesine mülakat veren uluslararası enerji uzmanı Nersi Kurban, Türkiye’nin yeni keşfettiği doğalgaz sahasını uluslararası ilişkilerde bir dayanak olarak kullanacağını, İran ile olan doğalgaz ilişkilerinin değişeceğini, 2023 yılından sonra Türkiye’nin doğalgaz ihracatçılarıyla daha rahat müzakere edebileceğini ve hatta bazılarını kendi piyasasında silebileceğini, İran’ın Türkiye ile doğalgaz ihracat müzakerelerini 2026 yılının sonrasında kadar devam ettirmek amacıyla başlatması gerektiğini, İran’ın Türkiye ile bu yeni durumda yapacağı müzakere için üç şık olacağını, birincisi Türkiye’nin İran ile doğalgaz sözleşmesini uzatmayacağı, ikincisi daha düşük miktarla uzatacağı ve üçüncüsü de düşük bir fiyatla müzakereye gireceği olduğunu belirtmiştir.