Türkmenistan'da, 14 Mart 2020 tarihli "Türkmenistan Gümrük Kanununda Değişiklik ve İlaveler Hakkında" Kanun uyarınca, gümrüksüz satış mağazaları sahipleri siciline dahil olma şartları ve bu listeyi muhafaza etme usulü, Türkmenistan Devlet Gümrük İdaresi Başkanının 22 Temmuz 2020 tarihli emriyle kabul edildi.

Karara göre, bir tüzel kişilik, MBT sahipleri siciline dahil edildikten sonra gümrüksüz satış mağazasının (MBT) sahibi olarak tanınır.

Sicile dahil edilme koşulları:
• gümrüksüz satış mağazasının sahibi, Türkmenistan mevzuatına uygun olarak oluşturulmuş bir tüzel kişilik olabilir;
• Bir tüzel kişiliğin kurucu belgesinde, Mağazanın faaliyeti, yani Türkmenistan gümrük bölgesindeki gümrüksüz satış mağazalarında malların perakende satışı belirtilmelidir;
• Türkmenistan mevzuatı uyarınca ilk yetkili sermaye, yetkili sermaye veya varlıkların mevcudiyeti gerekir;
• Türkmenistan Gümrük Kanunu'nun 183. ve 184. Maddelerinde belirtilen şartlara uygun olarak gümrüksüz satış mağazası olarak kullanıma uygun tesislerin mevcudiyeti (kendine ait veya kiralanmış) (mağaza binaları kiralanmışsa, kiralama süresi bir yıldan fazla olmak);
• Sicile dahil edilmek için başvurunun yapıldığı gün bir tüzel kişilik tarafından idari suç işlememiş olunması ve ödenmemiş gümrük vergileri bulunmaması;
• İnternette tüzel kişiliğe ait bir web sitesinin varlığı.

ILO Siciline dahil edilmek için, Başvuru Sahibinin, ILO satış alanı olarak kullanılması amaçlanan coğrafi olarak ayrı her bir tesis ve aşağıdaki belgeler için ayrı bir başvuru sunması gerekir:
• Teşebbüsün kurucu belgesinin kopyaları, Devlet Tüzel Kişiler Sicilinden kopyalar ve küçük ve orta ölçekli işletmeler haricinde dış ekonomik faaliyete katılan bir katılımcının sertifikası;
• tüzel kişiliğin başkanının yetkilerini onaylayan belgenin bir kopyası (tüzel kişiliğin başkanı kurucu belgede belirtilmemişse) ve başkanın pasaportunun bir kopyası;
• Ofis olarak kullanılması amaçlanan tesislerin mülkiyet veya kira sözleşmesini, planlarını ve çizimlerini onaylayan bir belge;
• gümrük vergileri ve harçlarının ödenmesi için teminat sağlandığını teyit eden belgeler;
• Bankalardan, Başvuru Sahibinin içinde açılan hesapları hakkında teyit;
• perakende ticaret için kayıt veya izinler;
• ilgili devlet organlarının çevresel, sıhhi-epidemiyolojik ve yangın güvenliği kural ve yönetmeliklerine uygunluk sertifikaları;
• Mağazanın faaliyetlerinin Türkmenistan Devlet Sınırını geçme yerinde belirtilen şekilde yürütüldüğünü teyit eden, Türkmenistan Devlet Sınır İdaresi yetkilileri tarafından düzenlenen bir anlaşma mektubu;
• Başvuru sahibinin temsilcisinin yetkisini teyit eden vekaletname veya emir.

Başvurular yazılı olarak yapılır ve Türkmenistan Devlet Gümrük İdaresine sunulur.

Başvurunun değerlendirilme süresi 30 takvim gününden fazla olamaz.


Sicile girme kararı verilirse, Başvuru Sahibine Sicil Sertifikası verilir.

Gümrüksüz satış mağazası işletmek için daha önce lisans almış tüzel kişiler, lisans süresi boyunca gümrüksüz satış mağazası sahiplerinin listesine dahil edilir.

14 Mart 2020 tarihli "Türkmenistan Gümrük Kanununda Değişiklik ve İlaveler Hakkında" Türkmenistan Kanununun yürürlüğe girmesinden önce 90 (doksan) takvim günü içinde gümrüksüz satış mağazası işletme ruhsatı almış tüzel kişiler Bu emrin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren, bu emrin gereklerine uymak için gerekli önlemleri almanın yanı sıra, bu emir ile onaylanan gümrüksüz satış mağazaları sahiplerinin Siciline giriş için gerekli belgeleri sunması gerekir.

Kaynak:NCA Bulletin