Türkiye ile Ticaret

20 Temmuz 2020

TÜRKİYE İLE TİCARET
 
Türkiye ile Mozambik arasındaki ticaret hacmi henüz istenilen seviyede değildir. 2016 yılı itibarıyla Türkiye’nin Mozambik’e gerçekleştirmiş olduğu ihracat 24,2 milyon dolar, Mozambik’ten gerçekleştirdiği ithalat ise 90,8 milyon dolar seviyesindedir. 2016 yılında Mozambik’e yapılan ihracat bir önceki yıla göre azalırken, Mozambik’den yapılan ithalatımız ise artmıştır.
 
Tablo 6: Türkiye-Mozambik Dış Ticaret Değerleri (1.000 Dolar)
 

Yıl İhracat İthalat Hacim Denge
2000 1.378 345 1.723 1.033
2001 509 284 793 225
2002 527 1.273 1.799 -746
2003 4.809 122 4.931 4.687
2004 4.045 6.601 10.646 -2.556
2005 6.363 12.365 18.728 -6.001
2006 8.559 14.243 22.802 -5.683
2007 14.987 18.465 33.452 -3.478
2008 18.493 10.775 29.268 7.718
2009 24.496 66.179 90.675 -41.683
2010 46.038 43.346 89.384 2.692
2011 102.553 71.001 173.554 31.552
2012 36.378 156.385 192.763 -120.007
2013 41.390 58.997 100.387 -17.607
2014 47.812 62.740 110.551 -14.928
2015 43.844 72.378 116.222 -28.534
2016 24.213 90.820 115.033 -66.607
2017 25.351 136.779 162.130 -111.428
2018 48,735 105,637 154,372 56,902
Kaynak: TÜİK, Trademap
 
 
2018 yılında Türkiye’nin Mozambik’e ihracatı 48,7 milyon dolar olarak gerçekleşmiş olup, Türkiye’nin ihraç ettiği ürünlerin başında azotlu gübreler ve ürün grubu olarak da demir/çelik ürünleri ve demir çelikten eşya gelmektedir. Amyantlı ve selülozlu çimentodan eşyalar, elektrikli ürünler ve ev eşyaları  ve şekerler en önemli ürün olup, bu ürünün ardından mayalar ve izole kablo ve teller diğer önemli ürünlerdir.
 
 
Tablo 7: Türkiye'nin Mozambik'e İhracatında Başlıca Ürünler (Dolar)
 
 
GTİP ÜRÜN ADI 2016 2017 2018
         
  TOPLAM 24,213 25,353 48,735
'3102 Azotlu mineral veya kimyasal gübreler 0 0 10,086
'6811 Amyantlı çimentodan, selülozlu çimentodan ve benzerlerinden eşya 0 102 2,524
'7305 Demir veya çelikten diğer ince ve kalın borular (dikişli, perçinli) (kesitleri daire şeklinde, dış çapı > 406,4 mm) 0 0 2,454
'8516 Elektrikli su ısıtıcıları, elektrotermik cihazlar, ortam ısıtıcıları, saç ve el kurutucuları, ütüler, rezistanlar 1,390 1,711 1,890
'1702 Diğer şekerler (kimyaca saf laktoz/maltoz/glikoz/fruktoz), şeker şurupları, suni bal ve karamel 17 0 1,848
'7326 Demir veya çelikten diğer eşya: 144 303 1,758
'7214 Demir veya alaşımsız çelikten çubuklar (dövülmüş, sıcak haddelenmiş, haddeleme işleminden sonra burulmuş olanIar dahil) 1,206 1,481 1,634
'2102 Mayalar ve cansız diğer tek hücreli mikroorganizmalar 976 772 1,381
'7216 Demir veya alaşımsız çelikten profiller 177 674 1,373
'8544 İzole edilmiş teller, kablolar ve diğer elektrik iletkenler; tek tek kaplanmış liflerden oluşan fiber optik kablolar 518 222 1,252
'8474 Toprak, taş, metal cevheri vb. ayıklama, eleme, tasnif, ayırma, yıkama, kırma, öğütme, yoğurma, kalıplama vb. Makinaları 201 210 1,229
'4803 Tuvalet ve yüz temizliği için ince kağıt, havlu veya kağıt peçete vb. Kağıtlar 573 412 874
'9403 Diğer mobilyalar ve bunların aksam ve parçaları 474 223 844
'8418 Buzdolapları, dondurucular ve diğer soğutucu ve dondurucu cihazlar ve ısı pompaları 27 82 829
'7308 Demir veya çelikten inşaat ve inşaat aksamı, inşaatta kullanılmak üzere hazırlanmış demir veya çelikten sac, çubuk, vb. 1,004 2,205 821
'6305 Eşya ambalajında kullanılan torba ve çuval 554 645 721
'2802 Süblime veya çöktürülmüş kükürt, kolloidal kükürt 0 0 672
'9406 Prefabrik yapılar 2,079 185 630
'7208 Demir veya alaşımsız çelikten yassı hadde ürünleri (genişlik >= 600 mm) (sıcak haddelenmiş) (kaplanmamış) 138 238 599
'7013 Sofra, mutfak, tuvalet, yazıhane, ev tezyinatı ve benzeri işler için cam eşya 378 388 516
'2528 Tabii boratlar ve bunların konsantreleri 103 287 514
'7610 Aluminyumdan inşaat ve inşaat aksamı (köprüler, köprü aksamı, kuleler, pilonlar, ayaklar, sütunlar, kapı, pencere vb) 537 378 465
'7309 Demir veya çelikten depo, sarnıç, küvler vb kaplar (hacmi > 300 lt ve mekanik veya termik tertibatı olmayan) 358 11 422
'1905 Ekmek, pasta, kek, bisküvi ve diğer ekmekçi mamüller, hosti, boş ilaç kapsülü mühür güllacı, pirinç kağıdı vb 57 276 416
'8504 Elektrik transformatörleri, statik konvertörler (örneğin; redresörler) ve endüktörler 593 2,143 365
'8437 Tohum, hububat, kuru baklagilleri temizleme, tasnif etme ayıklama ve öğütmeye mahsus makina ve cihazlar 189 1,202 362
'6907 Cilasız veya sırsız seramikten döşeme veya kaplama karoları ve kaldırım taşları, mozaik küpler vb. 8 158 361
'7215 Demir veya alaşımsız çelikten diğer çubukIar 12 856 346
'4418 Ağaçtan bina ve inşaat için marangozluk, mamülleri, doğrama parçaları 84 80 327
'3507 Enzimler, müstahzar enzimler 0 42 327
'8716 Römorklar ve yarı römorklar; hareket ettirici tertibatı bulunmayan diğer taşıtlar; bunların aksam ve parçaları 23 4 323
'7321 Demir veya çelikten sobalar, mutfak soba ve ocakları, barbekü, mangal, gaz ocakları vb ile bunların aksam ve parçaları 195 550 318
'1902 Makarnalar ve kuskus 56 180 314
'3923 Plastiklerden eşya taşınmasına veya ambalajlanmasına mahsus malzeme, tıpa, kapak, kapsül ve diğer kapama malzemeleri 93 100 298
'2710 Petrol yağları ve bitümenli minerallerden elde edilen yağlar 816 693 289
'8708 Karayolu taşıtları için aksam, parça ve aksesuarlar 209 72 269
'8419 Isı değişikliği yöntemi ile maddeleri işlemek için cihazlar, elektrikli olmayan şofbenler veya depolu su ısıtıcıları 41 75 264
'3917 Plastikten hortumlar, borular ve bağlantı elemanları (manşon, nipel, dirsek, flanşlar, vb.) 136 236 262
'1806 Çikolata ve kakao içeren diğer gıda müstahzarları 7 80 256
'5208 Pamuklu mensucat (ağırlık itibariyle % 85 veya daha fazla pamuk içerenler)(m2. ağırlığı 200 gr. ı geçmeyenler) 166 120 231
'8536 Gerilimi 1000 voltu geçmeyen elektrik devresi teçhizatı (anahtarlar, röleler, sigortalar, fişler, kutular vb) 132 313 197
'9619 Hijyenik havlular ve tamponlar, bebek bezleri ve benzeri hijyenik eşya 411 187 196
'7209 Demir veya alaşımsız çelikten yassı hadde mamulleri (genişliği > 600 mm, soğuk haddelenmiş, kaplanmamış) 0 0 193
'0207 Kümes hayvanlarının etleri ve yenilen sakatatı (taze, soğutulmuş veya dondurulmuş) 74 71 185
 Kaynak: ITC Trademap
 
 
Türkiye’nin Mozambik’den gerçekleştirmiş olduğu ithalatta en önemli ürünler tütün, alüminyum teller ve  taş kömürüdür. 2018 yılında Mozambik’den gerçekleştirilen ithalatın yaklaşık %95’ini  bu üç ürün oluşturmuştur. 2018 yılında ithal edilen ürün gurbu 12  kalemdir.
 
Tablo 8: Türkiye'nin Mozambik'den İthalatında Başlıca Ürünler (Dolar)
 
 
GTİP ÜRÜN ADI 2016 2017 2018
         
  TOPLAM 90,820 136,779 105,637
'2401 Yaprak tütün ve tütün döküntüleri 47,714 38,425 47,805
'7605 Aluminyum teller 23,877 50,015 32,905
'2701 Taşkömürü; taşkömüründen elde edilen briketler, topak vb. katı yakıtlar 17,915 26,370 18,950
'7614 Aluminyumdan demetlenmiş teller, kablolar, örme halatlar vb. 0 0 2,541
'7601 İşlenmemiş aluminyum 316 2,120 2,488
'0801 Hindistan cevizi, brezilya ve kaju cevizi (taze/kurutulmuş) 151 415 410
'3915 Plastikten döküntü, kalıntı ve hurdalar 0 14 210
'1207 Diğer yağlı tohumlar ve meyveler 817 7,630 170
'2504 Tabii grafit 0 0 101
'7602 Aluminyum döküntü ve hurdaları 0 0 38
'0713 Kuru baklagiller (kabuksuz) (taneleri ikiye ayrılmış) 0 68 15
'6810 Çimentodan, betondan veya suni taştan eşya (takviye edilmiş olsun olmasın) 0 0 4

 
 Kaynak: ITC Trademap