Kanada devlet televizyonu CBC’nin web sitesinde yer alan 14 Şubat 2019 tarihli habere göre, Kanada, NAFTA ortağı Meksika’dan iki tür çeliğin ithalatında uyguladığı ek vergiyi sessizce kaldırdı. 2 Şubat 2019’dan itibaren, belirli bir limite kadar, Meksika'dan ithal enerji borusu ürünleri (boru hattı yapımında kullanılan) ve filmaşin, Kanada acil koruma önlemleri kapsamında konan yüzde 25’lik ek vergiden muaf olacak. ABD, Şili, İsrail ve Kanada’nın Genelleştirilmiş Tercihler Sisteminde yer alan gelişmekte olan ülkeler, geçici ek vergiden başından bu yana muaf tutuluyordu.

Yalnızca Meksika için, geçici ek verginin uygulandığı 200 günlük dönem için vergiden muaf, yeni kotalar belirlendi. Maliye Bakanı Bill Morneau’nun ofisine göre, son yıllarda Meksika’dan yapılan ortalama ithalat hacminin biraz üzerinde olarak belirlenen yeni kotalar şöyle: Enerji borusu ürünleri için 72.820 tonluk kota ve filmaşin için 16.776 tonluk kota. Alıcıların ödedikleri ek vergiler ise iade edilecek. Kanada bu değişiklikleri, NAFTA kapsamında, Kanada ve Meksika’nın ortak hakları ve yükümlülükleri çerçevesinde yaptığını ifade ediyor.

Kanada’nın acil koruma önlemleri kapsamında 7 tür ithal çelik ürününe (yalnızca ikisi Meksika'dan) getirdiği ek vergi, geçen Ekim ayında, ABD’nin çeliğe yüzde 25’lik ek vergi koyma kararının ardından yürürlüğe girmiş, akabinde NAFTA ortağı Meksika, Kanada tarafından diğer ülkelerle aynı kefede tutulmasına şiddetle karşı çıkmış, Kanada’yı adil olmayan bir şekilde korumacı olmakla suçlamış, Kanada’yı aynı şekilde misilleme yapmak ve söz konusu davayı DTÖ’ye taşımakla tehdit etmişti.  Bu anlaşmazlık 30 Kasım’da yeni NAFTA anlaşmasının imzalanmasından önceki haftalarda zaten gergin olan Kanada-Meksika ilişkisini daha da gergin hale getirmiş ve her iki ülke de ABD’yi ithal çeliğe uyguladığı ek vergiyi kaldırma konusunda ikna etmeyi başaramamıştı. Kanada Meksika’dan ithal çeliği ‘haksız ticaret’ olarak nitelendirirken, Meksika ek vergiye maruz kalan iki tür çelik ürününün Meksika’nın küresel çelik ihracatının yüzde 20’sini oluşturduğunu ifade etmişti.

Boru ürünlerini hedef alan ek vergiler Kanada’nın enerji sektörünü de endişelendirmiş, zaten düşük ürün fiyatları ve işten çıkarmalarla karşı karşıya olan Kanada enerji endüstrisi üretim girdilerine yönelik ek vergilere maruz kalmıştı. Kanada ve Meksika arasında medyaya yansımayan müzakereler 16 Ocak 2019’da iki ülke arasında bir mutabakat zaptının imzalanmasıyla noktalandı. Söz konusu zapt çerçevesinde, Meksika, Kanada’ya karşı koruma önlemleri konusunda ticari anlaşmazlık davası açmama (diğer ülkelerin hala böyle bir hakkı var) ve sınırda misilleme sayılabilecek her türlü gereksiz gecikmeyi önlemek için, derhal Meksika sınırında bekleyen Kanada’dan ithal çelik ürünleriyle ilgilenme konusunda mutabakat sağladı.

Kanada Uluslararası Ticaret Mahkemesi’nde koruma önlemleriyle ilgili duruşma önlemleri geçen ay başlamış ve enerji boru ürünleriyle ilgili oturumlar başlamadan önce Kanada ve Meksika arasındaki mutabakat zaptı açıklanmamıştı. İlgili tarafların bazıları Meksika’yla anlaşmaya varıldığını mahkeme oturumları bittikten hemen sonra öğrendiler. Meksika’dan Kanada’ya çelik ürünleri ithal eden Tenaris şirketi 25 Ocak 2019’da Ontario, Sault Sainte Marie fabrikasında çalışan 95 Kanadalı işçiyi daha işten çıkardı. Ancak şirketin bu işten çıkarma kararı ile Meksika’yla olan ticareti arasında doğrudan bir ilişki olup olmadığı net olarak bilinmiyor.  

Kaynak: https://www.cbc.ca/news/politics/steel-safeguards-canada-mexico-1.5017500