Türkmenistan’ın 2019-2025 Sosyo-Ekonomik Kalkınma Programı birçok
stratejik alanları kapsamaktadır. Öncelikli olarak sanayi ve hizmet
sektörünün yenilenmesi öngörülmektedir. Bu anlamda yüksek teknolojili
üretim tesisleri desteklenerek, özelleştirme ile devlet mülkünün azaltılması
planlanmaktadır.
*Söz konusu program ile önümüzdeki yıllarda elektrik enerji, petrol ve
doğalgazın üretimi ve yeniden işlenmesi, elektronik, sanayi, tarım, ulaştırma
ve haberleşme, turizm sektörleri geliştirilecek. Stratejik hedefler arasında
dijital ekonomiye geçişte yer almaktadır.
*Türkmenistan Finans ve Ekonomi Bakanlığı verilerine göre, bu sene GSYİH
büyümenin yüzde 6,3 oranında olması bekleniyor. 2025 yılında bu rakamın
yüzde 8,2 oranına ulaşması hedeflenmektedir. Bunun yanı sıra hizmet
sektörünün GSYİH'ya katkı payının yüzde 45,8'e, sanayinin yüzde 33,8’e,
inşaatın yüzde 11,5'e ve tarımın yüzde 8,9'a eşit olması öngörülmektedir.
*7 yıllık program çerçevesinde 289 yatırım projesi (253’ü yeni ve 36
yenilenecek) hayata geçirilirken, bunun 273’ü üretim amaçlı tesisler olacak.
*2019-2025 yılları arasında yakıt-enerji sektöründe 22 tesisin inşaatı ve
modernizasyonu gerçekleştirilecek. Bu da petrolgaz sektörünün ihracat
potansiyelini arttıracak.
*Elektrik enerji sektöründe 7 yıllık dönemde 7 tesis inşa edilecek. Uzmanların
hesaplamalarına göre, 2019-2025 yıllarında elektrik enerji üretimi yüzde
17,4 oranında ve elektrik ihracatı yüzde 4,5 oranında artacak.
*Tarım sektöründe orta vadede 56 tesisin devreye alınması öngörülmektedir.
*Sanayi ve haberleşme sektörlerinde, 2019-2025 yıllarında, toplam 41 yatırım
tesisinin yenilenmesi ve yeniden yapılandırılması planlanmaktadır.
*Bu yıllarda mineral gübrelerin (azot, potas, fosfor) üretimi yüzde 39,3,
ihracatı yüzde 58,3 artacak. Özellikle, 2025'te 2019'a göre potas gübre
üretiminin 4 kat artması ve bunların yurtdışındaki tedarikinin yaklaşık 5,7
kat olması bekleniyor.
*Önümüzdeki yıllarda kimyasal ürünlerin, yapı malzemelerinin ve tekstil
ürünlerinin üretiminde önemli bir artış olacağı öngörülmektedir. Sodyum
sülfat üretimi 10 kat, teknik iyot 2.3 kat, sülfürik asit 2.4 kat, bina camı
yüzde 42.4, duvar malzemeleri yüzde 24.4, triko ve konfeksiyon yüzde 48,9,
pamuk kumaşlar yüzde 16,1 oranında artacak.
*Ayrıca, özel sektörün gelişimi için bir dizi yatırım paketi de
öngörülmektedir. Sanayiciler ve Girişimciler Birliği tarafından 138 tesisin
işletmeye alınması planlanmaktadır.
*Şu anda, özel sektörün (yakıt ve enerji kompleksi olmadan) GSYİH içindeki
payı yüzde 68,5'tir. Son yıllarda, özel sektöre borç verme önemli ölçüde
artmıştır. Dolayısıyla, 2015-2018 dönemi için bu gösterge 1,5 kattan daha
fazla artmıştır.
*Şu anda 3200'den fazla eğitim kurumu var. Her yıl yerli ve yabancı
yükseköğretim kurumlarında okuyan öğrenci sayısı artmaktadır. Böylece,
2015-2018 döneminde, Türkmenistan'daki üniversite öğrenci sayısı yüzde
24,3 oranında artmıştır.

Kaynak: Atavatan Türkmenistan