Uluslararası Yatırım Anlaşmazlıklarının Çözümü (Tahkim)

Yatırımların Karşılıklı Teşviki ve Korunması (YKTK) Anlaşmaları ile imzacı devletler, karşı ülkenin uyruğundaki yatırımcılara yönelik belirli yükümlülükler altına girerek, onlara daha güvenilir ve istikrarlı bir yatırım ortamı sağlamayı taahhüt etmektedir. YKTK Anlaşmalarında genel olarak; yatırımcı, yatırım ve gelir tanımlarına, bu tanımlar çerçevesinde yabancı yatırımcıların yatırımlarına uygulanacak muamelelere (milli muamele, en çok gözetilen ulus kaydı, eşit ve adil davranılması, tam koruma ve güvenlik sağlanması, yatırımcının elde ettiği kazancı serbestçe transfer edebilmesi vb.) yabancı yatırımcının yatırımının kamulaştırma veya ticari olmayan riskler karşısında bir zarara uğraması halinde ödenecek tazminata ilişkin esaslar bulunmaktadır.
 
YKTK Anlaşmalarında, ayrıca, yatırımcı ile devlet arasında çıkan uyuşmazlıkların çözüm yollarına ilişkin hükümlere de yer verilmektedir.
 
Günümüz ekosistemi içerisinde sermayenin kolayca ülke değiştirebilmesi, mal, hizmet ve sermaye piyasalarını ülkesel boyuttan küresel boyuta taşımıştır. Bu küreselleşmenin sonuçlarından bir tanesi de uluslararası yatırımcıların, faaliyet gösterdikleri her ülkede farklı bir hukuk sistemi ve adli mekanizma ile çalışmak zorunda kalmalarıdır.
 
Yatırım uyuşmazlıklarının uluslararası tahkim aracılığıyla çözümlenmesi, yatırımcılara ev sahibi ülkenin yargı sistemine tabi olma dışında bir seçenek sunmaktadır. Ayrıca, yatırımcılar uluslararası yatırım ve ticaret faaliyetlerinde kendilerinin de eşit olarak temsil edildikleri bir mekanizma olan tahkim yolunu, diğer uyuşmazlık çözüm yöntemlerinden daha çok tercih etmektedirler.
 
Kullanıcıların milletlerarası tahkimden bekledikleri en önemli hususlar, anlaşmazlık konusunun hızlı, mümkün olduğunca az masraflı bir şekilde, kabul edilebilir bir sonuca ulaşabilmesi ve alınan kararın tenfizinin güvenceye alındığı bir sistemin varlığıdır.
 
Tahkim yolu ile uyuşmazlığın dava sürecine nazaran daha hızlı bir şekilde sonuca bağlanması ve tahkim yargılamasının esnek ve daha özel usûllere tabi olması, ayrıca hakem kararlarının mahkeme kararlarına nazaran diğer ülkelerde daha kolay icra edilmesine yönelik uluslararası anlaşmalar, bu unsurları mümkün kılmaktadır.
 
Ulusal ve uluslararası tahkime ilişkin temel bilgiler ve güncel gelişmeler çerçevesinde T.C. Cumhurbaşkanlığı İdari İşler Başkanlığı Hukuk ve Mevzuat Genel Müdürlüğü tarafından bir kaynak mahiyetinde hazırlanan "Tahkime İlişkin Temel Kavramlar, Düzenlemeler ve Güncel Gelişmeler" isimli kitapçığa BURADAN ulaşabilirsiniz
.