Meksika Sağlık Bakanlığı tarafından en son 18 Mart 2020 tarihinde kamuoyu ile paylaşılan bilgilere göre, Meksika’da toplam 118 onaylanmış COVID-19 vakası ve 314 şüpheli vaka bulunmaktadır. 19.03.2020 tarihinde ise 41 yaşında 1 diyabet hastasının virüsten öldüğü açıklanmıştır. Hastaların %59’u erkektir ve %9’u hastanede tedavi görmektedir. Ayrıca 32 eyalette toplam 6.800 adet test kiti bulunduğu, önümüzdeki günlerde 35.000 adet daha teslim edileceği açıklanmıştır. Meksika Sosyal Güvenlik Kurumu (IMSS) ise, toplam yoğun bakım yatak kapasitesinin 4.000 olduğunu açıklamıştır.
 
18 Mart 2020 tarihinde Sağlık Bakanı Jorge Alcocer Varela ile Güvenlik ve Vatandaş Koruma Bakanı Alfonso Durazo Montaño başkanlığında, Ulusal Acil Durum Komitesi ve Ulusal Sağlık Güvenliği Komitesi toplanmıştır. Sağlık Koruma ve Geliştirme Müsteşarı Hugo López-Gatell Ramírez tarafından sunulan aşağıdaki 2 anlaşma oybirliği ile kabul edilmiştir.

1. Önleme ve kontrol eylemleri (sosyal mesafelendirme dahil) tanımlamalarının Sağlık Bakanlığı ve ilgili kurumlar işbirliğinde yapılması, başlangıç ve bitiş tarihleri ile bölgesel kapsama alanının yine aynı kurumlar tarafından belirlenmesi.
2. Sağlık Bakanlığı, sağlıklı mesafe (sosyal mesafelendirme) rehberlerinin tüm kurumlar tarafından ulaşılabilir olması ve farklı alanlarda faaliyet kısıtlarının tanımlanması (Örneğin: iş, okul, mağazalar, büyük olaylar, hapishaneler, iltica, tapınak vd)

19.03.2020 Perşembe günü saat 17:00’de COVID-19 salgını hakkında kararlar almak üzere Genel Sağlık Konseyi’nin Sağlık Bakanlığı bünyesinde ve Devlet Başkanı Andrés Manuel López Obrador başkanlığında olağanüstü şekilde toplanacağı açıklanmıştır. Ulusal olağanüstü hal ilanı yetkisi de bulunan en yüksek yasal güce sahip olan Konsey’in koronavirüs salgını sebebiyle vaka sayıları ile sınırlı kalmadan; malzeme, ekipman, teknoloji ve hizmet alımında uluslararası tedarik sıkıntısı konuları ile ilgili olarak toplanacağı belirtilmiştir. Sanayi Odaları Konfederasyonu (CONCAMIN) tarafından Genel Sağlık Konseyi’nin beyanlarında dikkate alınması istenen kriterler arasında; imalat sanayinin korunması ve teşviki, sağlık acil durumu ve ekonomik önlemler yer almaktadır.

Koronavirüs salgınıyla mücadele planı kapsamında Meksika Hükümeti bütçenin ayarlanacağını ve refah programların güçlendirileceğini, devletin kemer sıkma politikası uygulayacağını ancak vatandaşlara yansıtılmayacağını açıklamıştır. Bu kapsamda yaşlıların maaşlarının iki aylık yerine dört aylık olarak verilmesi kararlaştırılmış; sosyal yardım programlarının vergiler artırılmadan, ek vergi getirilmeden, borçlanılmadan veya yakıt fiyatları artırılmadan devam edeceği, yaşlı kesimin ihtiyaçları için 40 milyar peso tahsis edileceği taahhüt edilmiştir. Salgının yayılması durumunda genel kapatma ve diğer önlemlerinin uygulanmasının değerlendirileceği, ancak sokakta para kazananların ve aylık maaş ile çalışmayanların kazancının da düşünülmesi gerektiği belirtilmiştir.

Meksika Meclisi, Federal Bütçe ve Mali Sorumluluk Yasası ile Federal Kamu Borçları Yasası’nda acil durumların önlenmesi ve yönetimi için bir fon oluşturmak üzere reform girişimini onaylamıştır. Anılan fonun 25 milyar Meksika pesosuna (yaklaşık 1,25 milyar ABD doları) kadar artırılabileceği ve COVID-19 gibi uluslararası sağlık krizlerinde kullanılabileceği belirtilmiştir. Maliye ve Kamu Kredileri Bakanlığı’nın (SHCP) teknik bir komite aracılığıyla fonun kullanımı ve idaresinden sorumlu olacağı belirtilmiştir. Devlet Başkanı’nın bu mali aracı kullanmayı talep etmesi durumunda Kongre’nin red/kabul kararı için 5 günlük süresi olacak, anılan süre aşıldığında talep onaylanmış sayılacaktır.

Ulusal Plastik Endüstrileri Birliği (ANIPAC), sağlık profesyonelleri ve halkın kullanımı için hijyenik ürün, eldiven, şırınga, insülin iğnesi, maske, antibakteriyel jel, gıdaların korunması için poşet ve filmlerin üretimine hazır olunduğunu açıklamıştır. Meksika’da medikal kullanıma yönelik yılda 140.000 ton plastik üretilmektedir.

Meksika Senatosu’nda kabul edilen yasaya göre 65 yaş üstü kişilerin, hamile veya emziren kadınların, 8 yaşın altında çocukları olan annelerin ve risk faktörleri taşıyan kişilerin Meclis’teki çalışmalarda bulunmamalarına izin verilmiştir. Ayrıca, 18 Mart 2020 Çarşamba günkü oturumda Meclis’te COVID-19 ile ilişkili semptomları bulunan personelin durumunu derhal patronlarına bildirmesini zorunlu kılan yasa onaylanmıştır.

Ülkenin önemli bankalarından BBVA ve Citibanamex, COVID-19 sebebi ile müşterilerinin banka şubesi kullanımlarının azaltılmaya çalışılacağını açıklamıştır. Meksika Şehri’nin güneyindeki Banorte, Santander, Banco Azteca ve BBVA’nın da dahil olduğu bazı bankalar şubelere en fazla 5 dakika süre ile 5’er kişinin kabul edilmesi uygulamasına geçmiştir. 

Meksika’nın birçok eyaletinde kamusal alanların kapatılması, büyük organizasyonların askıya alınması gibi tedbirler alınmaya başlamıştır. Sonora eyaletinde tüm plajlar halka kapatılmış; düğün, 15 yaş kutlamaları, vaftiz ve halka açık etkinlikler iptal edilmiştir. Coahuila eyaletinde gece kulüpleri, bar, sinema, tiyatro, kamu alanları ve işletmeler geçici olarak kapatılmıştır. Colima eyaletinde yetkililer sağlık acil durumu bildirisi yayınlarken, Manzanillo Limanı’na bir kurvaziyer gemisinin gelişi iptal edilmiştir.

Oaxaca eyaletindeki tüm müzeler kapatılmıştır. Querétaro eyaletinde bazı işletmeler yemekhanelerde tedbirler alırken, toplantı ve eğitimler iptal edilmiştir. Quintana Roo eyaletinin Cancun şehrinde sinema, bar, disko, kumarhane, gece kulübü, parklardaki spor ve dinlenme alanlarının kapatılacağı, eczane ve süpermarketlerde 1,5 metre işaretlerinin yapılacağı, dini etkinliklerin kısıtlanacağı konusunda resmi bildirim yapılmıştır. Meksika eyaletinde ise 21 Mart 2020 tarihinden itibaren yeni bir duyuruya kadar eyalet parklarının kapatılacağını açıklanmıştır.

Alman otomotiv şirketi Audi, ulusal ve uluslararası sağlık otoritelerinin tavsiyeleri ile Almanya, Belçika ve Macaristan’daki merkezlerin uygulamaları ile uyumlu şekilde Meksika’nın Puebla eyaletinin San Jose Chiapa bölgesinde bulunan üretim tesisini koronavirüs salgını ve tedarik zincirindeki aksaklıklar sebebi ile 23 Mart – 13 Nisan 2020 tarihleri arasında kapatma kararı aldığını açıklamıştır. 2016 yılından bu yana faaliyet gösteren söz konusu fabrikada yıllık 150.000 adet araç üretilmekte ve 2.500 kişi çalışmaktadır.

Toyota da sağlık koşulları ve koronavirüs etkisiyle azalan talep nedeniyle Meksika, ABD ve Kanada’daki otomobil ve yedek parça üretim tesislerinin 23-24 Mart 2020 tarihlerinde kapalı kalacağını, dağıtım ve lojistik merkezlerinin ise açık kalacağını açıklamıştır.

Ford firması ABD, Kanada ve Meksika’daki üretim tesislerinin 19-30 Mart 2020 tarihlerinde kapatılacağını doğrulamıştır. General Motors ve Fiat Chrysler de Kuzey Amerika tesisleri için benzer tedbirlerin uygulanacağını açıklamıştır.  

ABD Başkanı Donald Trump, Kanada ile sınırların kapatıldığını açıkladıktan saatler sonra aynı uygulamanın Meksika ile de yapılacağını ve yalnızca tıbbi ve askeri sektörler için gerekli görülen geçişlere izin verileceğini paylaşmıştır. Söz konusu uygulama henüz yürürlüğe girmemekle birlikte sığınmacıların ve sınırı geçen insanların girişini yasaklamaya izin veren federal yasanın da gündeme alınacağı belirtilmiştir.

Meksika Dışişleri Bakanı Marcelo Ebrard, bir halk sağlığı problemi olan koronavirüsü salgını konusunda ABD’li ve Kanadalı mevkidaşları ile bilgi alışverişi için iletişim halinde olduğunu açıklamıştır. Bakan, 17 Mart 2020 tarihinde ABD’li mevkidaşı Mike Pompeo ile iki ülke arasında virüsün yayılmasının önlenmesi ve bilgi paylaşımı ve koordinasyon mekanizmalarının oluşturulması amacıyla telefonda görüşmüş ve görüşme sonucunda iki ülkenin sağlık otoriteleri arasında 20 Mart 2020 Cuma günü koordineli bir iletişim kurulması kararlaştırılmıştır.

Yayımlayan: Meksiko Ticaret Müşavirliği