Elektronik Ticaret

22 Ocak 2024

1) 6563 sayılı Elektronik Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanun ne zaman yürürlüğe girmiştir? Kaç tane ikincil düzenleme yürürlüğe konulmuştur?
Ülkemizde elektronik ticaretin hukuki altyapısını oluşturmak amacıyla hazırlanan ve bu alandaki ilk düzenleme olma özelliğini taşıyan 6563 sayılı Elektronik Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanun 1 Mayıs 2015 tarihinde yürürlüğe girmiştir.
E-ticarette yaşanan sorunlar ve ortaya çıkan ihtiyaçlar ile uluslararası alanda meydana gelen gelişmeler dikkate alınarak, e-ticaret sektöründe rekabeti bozucu veya sınırlayıcı faaliyetlerin engellenmesi, e-ticarette çok oyunculu bir yapının tesis edilmesi ve e-ticaretin sağlıklı bir şekilde büyümesi amacıyla 7416 sayılı Elektronik Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanunda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi 1.7.2022 tarihinde TBMM’de kabul edilmiş, 7.7.2022 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanmıştır.
Anılan Kanununa istinaden; Elektronik Ticaret Aracı Hizmet Sağlayıcı ve Elektronik Ticaret Hizmet Sağlayıcılar Hakkında Yönetmelik hazırlanarak 29 Aralık 2022 tarihli ve 32058 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.
Elektronik Ticarette Güven Damgası Hakkında Tebliğ 06/06/2017 tarihinde, Elektronik Ticaret Bilgi Sistemi ve Bildirim Yükümlülükleri Hakkında Tebliğ ise 11/8/2017 tarihinde yürürlüğe girmiştir. Söz konusu mevzuat ile elektronik ortamda gerçekleştirilen mal veya hizmetlere ilişkin internet üzerinden yapılan sözleşme ve siparişler, ticari iletişim ve ticari elektronik iletilerde uyulması gereken kurallar ve e-ticaret işletmelerine ilişkin hususlar düzenlenmiştir.
 
2) Ticari elektronik ileti nedir?

Telefon, çağrı merkezleri, faks, otomatik arama makineleri, akıllı ses kaydedici sistemler, elektronik posta, kısa mesaj hizmeti (SMS) gibi vasıtalar kullanılarak elektronik ortamda gerçekleştirilen ve ticari amaçlarla gönderilen veri, ses ve görüntü içerikli iletilerdir.
Bu kapsamda ticari amaçla gönderilen istenmeyen elektronik iletilere ilişkin şikâyet başvuruları Bakanlığımızca incelenmekte ve Kanuna aykırı olarak ticari elektronik ileti gönderdiği tespit edilen gerçek veya tüzel kişilere idari para cezası uygulanmaktadır.
 
3) Ticari elektronik ileti şikâyet başvurusu nereye yapılır?

Ticari İletişim ve Ticari Elektronik İletiler Hakkında Yönetmeliğin 14’üncü maddesine göre şikâyet başvuruları, Bakanlığın internet sitesinde yer alan ve e-Devlet sistemine entegrasyonu tamamlanan “Ticari Elektronik İleti Şikâyet Sistemi” üzerinden veyahut yazılı olarak şikâyetçinin ikametgâhının bulunduğu yerdeki il müdürlüğümüze yapılmalıdır.
 
4) Hangi tür iletiler kapsam dışındadır?
 

  • 5809 Elektronik Haberleşme Kanunu kapsamındaki işletmecilerin abone ve kullanıcılarına; münhasıran kendi mal ve hizmetlerini tanıtmak, pazarlamak ya da işletmesini tanıtmak amacıyla gönderdiği ticari elektronik iletiler.
  • Vakıf üniversitelerinin öğrencilerine ve velilerine gönderdiği iletiler.
  • Kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları ile kamuya yararlı dernek ve vergi muafiyeti sağlanan vakıfların, kendilerine ait ticari işletmelerinin faaliyetleriyle ilgili olarak üyelerine gönderdiği iletiler.
  • 6112 sayılı Radyo ve Televizyonların Kuruluş ve Yayın Hizmetleri Hakkında Kanun Hükümlerine göre radyo ve televizyon yayıncılığı yapan kuruluşlarca, kamuoyunu bilgilendirmek ve eğitmek amacıyla yapılan yayın hizmetlerine ilişkin bilgilendirme iletileri.
  • Devlet, mahalli idareler ve diğer kamu tüzel kişilerinin kamuoyunu bilgilendirmek amacıyla gönderdikleri iletiler.
  • Bahis, kumar, cinsel sohbet iletileri ile dolandırıcılık amacıyla gönderilen iletiler.

5) Ticari elektronik iletinin içeriğinde yer alması gereken zorunlu unsurlar nelerdir?

Tanıtıcı Bilgiler:
İletinin başlığında veya içeriğinde;
  • Tacirler için MERSİS numarası ve ticaret unvanına,
  • Esnaflar için Adı ve soyadı ile T.C. kimlik numarasına yer verilir.
Kısa mesaj gibi sınırlı alanlarda;
  • Tacirler için MERSİS numarasına,
  • Esnaflar için Adı ve soyadı ile T.C. kimlik numarasına yer verilir.
İletişim Bilgileri: Ticari elektronik iletide, elektronik iletişim aracının türüne bağlı olarak hizmet sağlayıcının telefon, faks, kısa mesaj numarası ve elektronik posta adresi gibi erişilebilir durumdaki iletişim bilgilerinden en az birine yer verilir.
İletinin niteliği içeriğinden açık bir biçimde anlaşılmıyorsa niteliği belirleyici tanıtım, kampanya, bilgilendirme gibi bir ibare: Bu ibare; kısa mesaj yoluyla gönderilen iletilerde iletinin başlangıcında, elektronik posta yoluyla gönderilen iletilerde konu bölümünde, sesli aramalarda ise görüşmenin başlangıcında belirtilir.
İndirim ve hediye gibi promosyonlar ile promosyon amaçlı yarışma ve oyunlar olması halinde bu husus açıkça belirtilir. Bunlara ilişkin şartlar URL adresi veya müşteri hizmetleri numarası gibi kolay ulaşılabilecek yöntemlerle sunulur.
Reddetme hakkı: Ticari elektronik ileti hangi iletişim kanalı ile gönderildiyse, ret bildirimi de kolay ve ücretsiz bir şekilde olmak üzere aynı iletişim kanalıyla sağlanır. Ret bildirimi gönderilen her ticari elektronik iletide yer alır. (Örneğin; kısa mesaj ile gönderilen bir ticari elektronik iletiye yönelik ret bildirimi yine kısa mesaj ile sağlanmalıdır.)
 
6) E-ticaret faaliyetine başlamadan önce ana sayfada “iletişim” başlığı altında bulundurulması gereken bilgiler nelerdir?
  • Tebligata elverişli KEP adresi, elektronik posta adresi ve telefon numarası ile varsa işletme adı veya tescilli marka adı.
  • Mensubu olduğu meslek odası ve varsa üyesi olduğu sektörel kuruluşlar ile meslekle ilgili davranış kuralları ve bunlara elektronik olarak ne şekilde ulaşılabileceğine ilişkin bilgiler.
  • Tacir ise ayrıca ticaret unvanı, MERSİS numarası ve merkez adresi.
  • Esnaf ise ayrıca adı ve soyadı, vergi kimlik numarası ve merkez adresi.

7) Elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcı üzerinden satış yapan ve tacir veya esnaf olan elektronik ticaret hizmet sağlayıcının, e-ticaret faaliyetine başlamadan önce, elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcı tarafından kendine tahsis edilen alanda hangi bilgileri bulundurması gerekmektedir?
  • Ticaret unvanı, işletme adı veya tescilli marka adı bilgilerinden en az biri.
  • Tebligata elverişli KEP adresi.
  • Esnaflar için vergi kimlik numarası, tacirler için MERSİS numarası.
  • Merkez adresi ve onaylanmış telefon numarasının aracı hizmet sağlayıcıda bulunduğuna ilişkin bilgi.

8) Elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcı üzerinden satış yapan ve tacir veya esnaf olmayan elektronik ticaret hizmet sağlayıcının, elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcı tarafından kendine tahsis edilen alanda hangi bilgileri bulundurması gerekmektedir?
  • Adı ve soyadı.
  • İkametgâhının bulunduğu il.
  • Merkez adresi ve onaylanmış telefon numarasının aracı hizmet sağlayıcıda bulunduğuna ilişkin bilgi.

9) Ana sayfada “işlem rehberi” başlığı altında bulundurulması gereken bilgiler hangileridir?
  • Sözleşmenin kurulabilmesi için mal ve hizmetin seçilmesi, teslimat ve ödeme bilgilerinin girilmesi ile siparişin onaylanması gibi gerekli aşamaları gösterir şekilde teknik adımlar.
  • Elektronik ticarete ilişkin sözleşmenin, elektronik ortamda saklanıp saklanmayacağı ile bu sözleşmeye alıcının daha sonra aynı ortamda erişiminin mümkün olup olmayacağı ve bu erişimin ne kadar süreyle sağlanacağına ilişkin bilgi.
  • Alıcının siparişi vermeden önce veri girişindeki hatalarını açık ve anlaşılır bir şekilde belirleyebilmesi ve düzeltebilmesi amacıyla özet sipariş formu ile geri al ve değiştir gibi teknik araçların sunulacağına ilişkin bilgi.
  • E-ticaret işlemleri nedeniyle elde ettiği kişisel verilere ilişkin gizlilik kuralları.
  • Alıcıyla arasında uyuşmazlık çıkması halinde varsa alternatif uyuşmazlık çözüm mekanizmaları.

10) ETBİS’e kimlerin kayıt olması gerekiyor?

Aşağıda belirtilen gerçek veya tüzel kişiler faaliyete başlamadan önce ETBİS’e kayıt olur:
a) Kendilerine ait elektronik ticaret ortamında faaliyet gösteren elektronik ticaret hizmet sağlayıcılar.
b) Elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcılar.
c) Yurt içinde yerleşik olup yurt içinde elektronik ticaret faaliyetinde bulunmamakla birlikte yurt dışında yerleşik bir elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcı üzerinden sözleşme yapan veya sipariş alan elektronik ticaret hizmet sağlayıcılar.
 
11) Elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcı (e-ticaret pazaryeri) üzerinden satış yapanların ETBİS’e kayıt ve bildirim yükümlülüğü var mıdır?

Yurt içindeki elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcılar üzerinden satış yapanların kayıt ve bildirim yükümlülüğü bulunmamaktadır. Diğer taraftan, Tebliğin 5’inci maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi uyarınca yurt içinde yerleşik olup yurt içinde elektronik ticaret faaliyetinde bulunmamakla birlikte yurt dışında yerleşik bir elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcı üzerinden sözleşme yapan veya sipariş alan hizmet sağlayıcıların kayıt ve bildirim yükümlülüğü bulunmaktadır.
 
12) ETBİS’e kayıt için esnaf odası veya ticaret odasına kayıtlı olmak zorunda mıyım?

ETBİS'e giriş için tacirler için MERSİS'de, esnaf ve sanatkârlar için ESBİS'de bulunan yetkili temsilcilerinin e-devlet sistemine kendi T.C. kimlik numarası ve şifreleri ile giriş yapmaları gerektiğinden önce MERSİS ya da ESBİS'e kaydolup daha sonra da ETBİS'de kayıt ve bildirim yükümlülüğünüzü yerine getirmeniz gerekmektedir.
 
13) Kayıtlı Elektronik Posta (KEP) adresi almak zorunlu mu?

29 Aralık 2022 tarihli ve 32058 sayılı Elektronik Ticaret Aracı Hizmet Sağlayıcı ve Elektronik Ticaret Hizmet Sağlayıcılar Hakkında Yönetmeliğin Genel Esaslar başlıklı 5 inci maddesinde hizmet sağlayıcının kendine ait elektronik ticaret ortamında “Tebligata elverişli KEP adresi”ni bulundurması gerektiği hüküm altına alınmıştır. Dolayısıyla, Kayıtlı Elektronik Posta Hizmet Sağlayıcı (KEPHS)’lere başvurarak bir KEP (Kayıtlı Elektronik Posta) adresi temin ettikten sonra başvurunuzu tamamlayabileceğiniz değerlendirilmektedir.
 
14) İnternet sitemizde ilan yayınlıyoruz, kişiler buradan satıcılarla telefon vasıtasıyla iletişime geçerek satış yapıyor ETBİS’e kayıt ve bildirim yükümlülüğümüz var mıdır?

Elektronik Ticaret Bilgi Sistemi ve Bildirim Yükümlülükleri Hakkında Tebliğ hükümleri, münhasıran elektronik posta, telefon araması, kısa mesaj veya elektronik ortamda doğrudan iletişime imkân veren benzeri bireysel iletişim araçlarıyla yapılan sözleşmeleri gerçekleştiren hizmet sağlayıcı ve aracı hizmet sağlayıcılara uygulanmamaktadır. 
 
15) ETBİS’e kayıt olmamanın ve bildirimde bulunmamanın cezai yaptırımı var mıdır?

6563 sayılı Elektronik Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanunun 12’nci maddesinin birinci fıkrasının (d) bendi çerçevesinde ETBİS’e kayıt ve bildirim yükümlülüğünü yerine getirmeyen gerçek kişiler ile özel hukuk tüzel kişileri hakkında yetmiş dokuz bin iki yüz otuz Türk lirasından üç yüz doksan altı bin yüz elli Türk lirasına kadar idari para cezası verileceği hükme bağlanmıştır.

 
16) Sosyal medya platformları üzerinden satış yapıyorum kayıt ve bildirim yükümlülüğüm var mıdır?

Sosyal medya siteleri üzerinden satış yapanların kayıt ve bildirim yükümlülüğü bulunmamaktadır.
 
17) Hizmet sağlayıcı olarak ETBİS’e kaydolurken bildirmem gereken bilgiler nelerdir?
  • Tebligata elverişli KEP adresi.
  • Elektronik ticaretin türü.
  • Elektronik ticaret dışındaki ticari faaliyetleri.
  • Elektronik ticaret ortamında sunulan mal ve hizmetlerin türü.
  • Elektronik ticaret ortamında sunulan ödeme yöntemleri.
  • Elektronik ticaret ortamında ikinci el malların satışa sunulup sunulmadığı ve satışa sunulan ikinci el malların türü.
  • 19/10/2005 tarihli ve 5411 sayılı Bankacılık Kanunu kapsamında faaliyet gösteren bankalar ile 20.06.2013 tarihli ve 6493 sayılı Ödeme ve Menkul Kıymet Mutabakat Sistemleri, Ödeme Hizmetleri ve Elektronik Para Kuruluşları Hakkında Kanun kapsamında faaliyet gösteren ödeme ve elektronik para kuruluşlarından alınan hizmetlere ilişkin bilgiler.
  • Varsa (f) bendinde zikredilen kuruluşlar dışında ödeme hizmeti alınan kuruluşlardan alınan hizmetlere ilişkin bilgiler ile (f) bendinde zikredilen kuruluşların aracı olmadığı ödeme yöntemleri.
  • 11/6/2009 tarihli ve 27255 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Karayolu Taşıma Yönetmeliği uyarınca M türü yetki belgesi alan kargo ve lojistik işletmecilerinden alınan hizmetlere ilişkin bilgiler.
  • Hizmet alınan elektronik ticaret altyapı sağlayıcılarına ilişkin bilgiler.
  • Kişisel verilerin ve müşteri bilgilerinin tutulduğu veri tabanlarının bulunduğu ülke ve adres bilgileri.
  • Elektronik ticaret ortamında sınır ötesi elektronik ticaret gerçekleştirilmesi halinde ülke ve ödeme yöntemi bazında bu ticaretin yıllık hacmi.
  • Kendine ait elektronik ticaret ortamında faaliyet gösteren elektronik ticaret hizmet sağlayıcılar, üretim yeri ve depo adresleri ile sınır ötesi elektronik ticaret faaliyetinde bulunduğu elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcıların alan adlarını birinci fıkrada belirtilenlere ek olarak bildirir.


18) e-Devlet üzerinden ETBİS’e giriş yapabilir miyim?


Entegrasyonu tamamlanan ETBİS’e e-Devlet üzerinden giriş yapabilirsiniz.
 
19) İnternet sitem üzerinden henüz satış yapmaya başlamadım kayıt olmak zorunda mıyım?

Ağ üzerinde mal veya hizmet satışına yönelik sözleşme yapılmasını veya sipariş verilmesini sağlayan elektronik ticaret hizmet sağlayıcı ve elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcılar, faaliyete başlamadan önce ETBİS’e kayıt yaptırmak zorundadır. 
 
20) Aynı işletme adına birden fazla e-ticaret sitesi kaydedebilir miyim?

Tacirler için MERSİS'de, esnaf ve sanatkârlar için ESBİS'de bulunan yetkili temsilcileri tarafından aynı işletme adına birden fazla e-ticaret sitesi kaydedilebilmektedir. 
 
21) ETBİS’te alt yapı sağlayıcı listesinde alt yapı sağlayıcımızın bilgisi yok ne yapabiliriz?

Çağrı merkezimizi arayarak altyapı sağlayıcınızın ismini Bakanlığımıza bildirmeniz halinde işletme adı Sisteme en kısa sürede eklenecektir.
 
22) Sanal pos altyapısı sağlıyoruz ETBİS’e kaydolmamız gerekiyor mu?

ETBİS’e ilişkin yapılan düzenleme, ağ üzerinde mal veya hizmet satışına yönelik sözleşme yapılmasını veya sipariş verilmesini sağlayan elektronik ticaret hizmet sağlayıcı ve elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcıları kapsamaktadır. Dolayısıyla internet üzerinde sözleşme yapılmasını veya sipariş verilmesini sağlamıyorsanız ETBİS’e kayıt ve bildirim yükümlülüğünüz bulunmamaktadır. 
 
23) Firmamızın ETBİS kaydını yaptık ancak tam olarak kaydın gerçekleşip gerçekleşmediğini bilemiyoruz. Ne yapabilirim?

ETBİS’e kayıt yapılırken bilgilerin girildiği sekmelerde kırmızı ünlem işaretinin kalmaması ve “kaydı tamamla” denildiğinde Sistem tarafından bir uyarı verilmemesi durumunda kayıt işlemleri başarılı bir şekilde gerçekleştirilmiştir. 
 
24) ETBİS’e kayıt için evrak gerekir mi? Herhangi bir ücret ödeyecek miyim?

ETBİS'e kayıt olmak için herhangi bir evrakın Bakanlığımıza sunulması ya da ücret ödenmesi gerekmemekte, tüm işlemler www.eticaret.gov.tr adresi üzerinden elektronik ortamda gerçekleştirilmektedir. 
 
25) Kendi depom bulunmamakta bu konuda dış kaynak hizmeti alıyorum ne yapmam gerekir?

ETBİS'de "Depolar/Üretim Yeri" başlığında kendinize ait bir deponuz varsa ülke, şehir ve adres bilgisi girmeniz gerekmektedir. Eğer depo size ait değil de başka birinin deposunu kullanıyorsanız bu durumda "Dış Kaynak Hizmeti" seçeneğini işaretleyip, sonraki aşamada "Dış Kaynak İşletme Adı"nı girerek kaydınızı tamamlayabilirsiniz.
 
26) ETBİS’e kayıt ve bildirim işlemlerini tamamladıktan sonra aylık satışlarımıza ilişkin herhangi bir bildirim yükümlülüğümüz bulunmakta mıdır?

Elektronik ticaret Hizmet sağlayıcıların faaliyetlerine ilişkin aylık bir bildirim yükümlülüğü bulunmamaktadır. Ancak ETBİS’e kayıt ve bildirim işlemlerinizi tamamladıktan sonra vermiş olduğunuz bilgilerde değişiklik olması halinde otuz gün içinde bunu bildirmeniz gerekmekte olup sınır ötesi ticaret faaliyetinde bulunmanız halinde ise her yıl mart ayı sonuna kadar ülke ve ödeme yöntemi bazında bu ticaretin yıllık hacmini bildirmeniz gerekmektedir.

Ayrıca Tebliğin 6 ncı maddesinin üçüncü fıkrası uyarınca ödeme ve elektronik para kuruluşları, bankalar, Bankalararası Kart Merkezi Anonim Şirketi, kargo ve lojistik işletmecileri, elektronik ticaret altyapı sağlayıcıları ve elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcıların internet üzerinden yapılan sözleşme ve verilen siparişlere ilişkin istatistiki bilgileri aylık dönemler halinde bildirme zorunluluğu bulunmaktadır.
 
27) Güven damgası nedir? Zorunlu bir uygulama mıdır?

Elektronik Ticarette Güven Damgası Hakkında Tebliğde öngörülen asgari güvenlik ve hizmet kalitesi standartlarına uyan elektronik ticaret hizmet sağlayıcı ve elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcıya verilen elektronik işarettir. Güven damgası uygulaması zorunlu bir uygulama olmamakla birlikte vatandaşlarımızın e-ticaret yapma konusunda yaşadığı endişeleri gidererek e-ticaret hacmimizin arttırılmasında önemli rol oynayacaktır. 
 
28) Güven damgası başvurusu nereye yapılır?

Güven damgası başvurusu elektronik ticaret hizmet sağlayıcı ve elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcı tarafından Bakanlığımızca yetkilendirilen Güven Damgası Sağlayıcıya (GDS) yapılır. Elektronik ticaret hizmet sağlayıcı veya elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcının birden fazla elektronik ticaret ortamının bulunması halinde, güven damgası tahsis edilmesi istenen her bir elektronik ticaret ortamı için ayrı ayrı başvuruda bulunulur.